Opgave van de stad
Mooie stad
Hilversum is een compacte stad, gelegen in een oase van groen en met een hoog voorzieningenniveau. De uitdaging voor de komende decennia is om die aantrekkelijke, levendige stad te blijven, waar iedereen betaalbaar kan wonen, werken en vrije tijd kan doorbrengen. De afvlakking van de economische groei, soms knellende bereikbaarheid en een tekort aan woningen in bijna alle prijsklassen, vragen om een toekomstvisie op Hilversum waarin keuzes worden gemaakt. De Omgevingsvisie is hiervoor het instrument, als onderdeel van de Omgevingswet. Investeringen in tijd en geld moeten een zorgvuldige voorbereiding op de komst van de Omgevingswet in 2022 mogelijk maken. In de lopende fysieke projecten staat het vinden van de juiste balans tussen ruimte voor wonen en ruimte voor werken centraal. Hilversum is een gewilde woonstad. Er is een grote vraag naar woningen, waarbij de gemeente nadruk legt op het sociale en het middeldure segment. Hilversum blijft de komende jaren bouwen en zoekt hier de samenwerking met regiogemeenten en woningbouwcorporaties. De woningbouwproductie wordt inzichtelijk gemaakt aan de hand van ‘de Teller van Heller’. Tegelijkertijd is Hilversum ook een gemeente waar gewerkt wordt. Om zowel het bouwen van woningen als bedrijvigheid een impuls te geven, jagen we een groot aantal ruimtelijke opgaven aan, zoals het stationsgebied, postcodegebied 1221, Crailo en het Arenapark. De coronacrisis heeft mogelijk een vertragend effect op het proces van de Omgevingsvisie en de realisatie van fysieke projecten in de stad. Op dit moment dient dat effect zich nog niet aan. |
---|
Ambities
- Ruimtelijke ordeningActiviteiten & Financiën Ruimtelijke ordening
1.1.1. Ruimtelijke ordening
Samen met inwoners, bedrijven en instellingen werken we aan een veilige en gezonde fysieke leefomgeving. We zetten de beschikbare instrumenten uit de Omgevingswet hiervoor in.
Activiteiten
●
Opstellen en vaststellen van de Omgevingsvisie samen met inwoners, ondernemers maatschappelijke organisaties en andere experts.
●
Voortzetten van het pilotproject voor het Omgevingsplan: bestemmingsplan met verbrede reikwijdte voor het Noordwestelijk Villagebied.
●
Regisseren van verschillende gebiedsontwikkelingen en bouwprojecten: stationsgebied, publieke gebiedsontwikkellocaties in postcodegebied 1221, Arenapark, Buurthuis de Lelie/Paulusschool.
●
Faciliteren van verschillende gebiedsontwikkelingen en bouwprojecten: Crailo, Philipslocatie, private ontwikkellocaties in postcodegebied 1221, voltooiing Groene Schakel, projecten uit het Integraal Huisvestingsplan Onderwijs, verschillende andere private en publieke ontwikkelingen die worden onderzocht.
●
Meedoen aan verschillende gebiedsontwikkelingen en bouwprojecten: Huydecopersweg, A27, Anna’s Hoeve, Lucent, Monnikenberg.
●
Inzichtelijk maken van de regels en mogelijkheden voor gevelreclame (verwerken onder de zin van het welstandsbeleid).
●
Actualiseren van het welstandsbeleid in lijn met de Omgevingswet.
Toelichting op activiteiten
Het traject om te komen tot de Hilversumse Omgevingsvisie 2040 is in het najaar van 2021 flink op stoom gekomen. De eerste stap van de participatieactiviteiten is eind 2021 afgerond. Het doorlopen participatieproces ontving veel waardering, ondanks dat de activiteiten door de coronacrisis deels online plaatsvonden. Volgens de planning worden dat de participatieactiviteiten in stap twee rond de zomer van dit jaar afgerond. Het streven is om de Omgevingsvisie, conform het bestuurlijk plan van aanpak, in het begin van 2023 middels een raadsbesluit te laten vaststellen.
Het inzichtelijk maken van de regels en mogelijkheden voor gevelreclame is niet gelukt. Dit komt omdat de technische herziening van de welstandsnota met daarbij inhoudelijke wijzigingen op dakopbouwen en zonnepanelen prioriteit heeft gekregen. De update en actualisering van de welstandsnota is in de commissie besproken maar is teruggestuurd vanwege een ontvangen advies van de welstandscommissie. Inmiddels ligt er een vernieuwd voorstel dat verder behandeld moet worden.
Er zijn stappen gezet in het regisseren van verschillende gebiedsontwikkelingen en bouwprojecten. De uitvoeringsnota voor het Stationsgebied is vastgesteld en voor postcodegebied 1221 is het Beeldkwaliteitsplan 1221 vastgesteld met daarin de gebiedspaspoorten voor zes ontwikkellocaties. Er zijn inmiddels ontwerpen voor de vergroening van vier pleinen vastgesteld en de voorbereidingen voor de uitvoering zijn gestart. De ontwikkeling van de wijk Anna’s Hoeve verloopt goed: de verschillende bouwvelden zijn er of komen tot ontwikkeling. Verder is de beroepsprocedure in verband met de omgevingsvergunning voor bouwveld 5.2 afgerond, zodat het eigendom van het bouwveld kan worden overgedragen. Het masterplan voor het Arenapark is uitgewerkt in verschillende scenario’s. Voor buurthuis de Lelie en de Paulusschool is gestart met het ontwerp en zijn overeenkomsten opgesteld met de betrokken partijen. Voor de Heuvellaan (voormalig VARA-kantoor) is een ontwikkelstrategie ontwikkeld. Ook is er een structuurvisie ontwikkeld voor het Bruisend Hart.
Binnen het programma Omgevingswet is er het afgelopen jaar invulling gegeven aan de rol van omgevingsregisseurs. De omgevingsregisseur is bij complexe dossiers, bijvoorbeeld Talpa of Silverpoint, zowel voor de initiatiefnemer, als het bestuur, de contactpersoon en interne verbinder. Ook spreekt de omgevingsregisseur de initiatiefnemer aan op zijn of haar verantwoordelijkheden, bijvoorbeeld waar het gaat om participatie met de omgeving. Ook in 2022 worden omgevingsregisseurs weer aan complexe dossiers gekoppeld.
In 2021 is geparticipeerd in diverse gebiedsontwikkelingen- en bouwprojecten. De vluchtstroken langs de A27 zijn afgerond en het project waterbassin is volop in uitvoering. Een aantal projecten, waaronder kleinere projecten, loopt nog. Een voorbeeld is het project rondom het kunstwerk in de fietstunnel bij de A27.
Op zeven ontwikkellocaties in 1221 wordt inmiddels ontwikkeld. Plannen zoals die van de Wybertjesfabriek, Sigarenfabriek en Hunkemöller worden steeds concreter. De Groene Schakel is uitgevoerd en voltooid. Voor zowel de Raaweg als Tergooi wonen is gestart met het faciliteren van de private woningontwikkeling. Onderzoek naar de mogelijkheden tot herontwikkeling van het Orchideegebied is in 2021 gestart in overleg met huurders op de locatie alsook een woningcorporatie.
Voor buurtschap Crailo is o.a. het bestemmingsplan vastgesteld. Crailo is een gemeenschappelijke ontwikkellocatie van de gemeenten Hilversum, Gooise Meren en Laren. Voor Werf35 is de stedenbouwkundige visie vastgesteld. Noemenswaardig is verder de ontwikkeling van het nieuwe politiebureau en de regionale meldkamer op de Groest. De gemeente heeft hierin een faciliterende rol gespeeld en de benodigde omgevingsvergunning verleend.
Financiële analyse
Bedragen x € 1.000 (- = voordeel, zonder teken = nadeel)
Lasten
Baten
Saldo
Begroting na wijziging
3.478
-316
3.162
Realisatie
4.211
-937
3.274
Verschil (realisatie t.o.v. gewijzigde begroting)
732
-621
111
Vanwege de vertraging van de invoering van de Omgevingswet en de daarmee samenhangende vertraging van de Omgevingsvisie is in 2021 geen uitvoering gegeven aan participatieactiviteiten met als gevolg een voordeel van € 144.000. Aan de raad wordt voorgesteld om het resterende bedrag van € 144.000 over te hevelen naar 2022. Tevens maakte de vertraagde Omgevingswet het noodzakelijk om in 2021 diverse ruimtelijke ontwikkelingen planologisch juridisch via de (oude) reguliere bestemmingsplanwijzigingen af te doen. Dit levert een voordelig resultaat van € 88.000. De inschatting is dat veel ruimtelijke ontwikkelingen in 2022 nog snel van de oude regeling gebruik willen maken.
In 2021 is voor Arenapark een scenariostudie opgesteld. Het voorlopig ontwerp stedenbouwkundig plan volgt in 2022. De vertraging is met name gerelateerd aan een intensieve dialoog met stakeholders, specifiek onderzoekswerk ten aanzien van stationsverplaatsing en noodzakelijke extra advisering. Hierdoor zal een flink deel van de werkzaamheden in 2022 plaatsvinden, die eerder geraamd waren voor de tweede helft van 2021. Als gevolg van de vertraging is een voordeel van € 219.000 ontstaan. Aan de raad wordt voorgesteld om € 219.000 over te hevelen naar 2022.
In 2021 is de openbare ruimte rondom het project Lucent opgeleverd. De kosten van € 520.000 zijn verhaald op de ontwikkelaar. Per saldo levert dit een budgetneutrale afwijking.
De verzakelijking van intentie- en anterieure overeenkomsten heeft als doel de inkomsten op de stelpost te realiseren. Dit is gedeeltelijk gelukt. Een groot aantal overeenkomsten loopt door in 2022 zodat per saldo een nadeel van € 175.000 aan kosten en € 62.000 aan minder inkomsten gerealiseerd is. Omdat een fors deel van de kosten betrekking heeft op de doorontwikkeling van de verzakelijking zijn deze kosten niet verhaald op ontwikkelaars.
- Wonen en bouwenActiviteiten & Financiën Wonen en bouwen
1.1.2. Wonen en bouwen
Samen met marktpartijen en woningcorporaties realiseren we de bouwopgaven van Hilversum. De gemeente heeft een stimulerende rol dit mogelijk te maken.
Activiteiten
●
Opstellen en vaststellen van een Woonvisie.
●
Stimuleren en faciliteren van de uitbreiding van de woningvoorraad tot de gewenste 1000 extra woningen voor één- en tweepersoonshuishoudens.
●
Overleggen met woningcorporaties om te komen tot prestatieafspraken.
●
Stimuleren en faciliteren van het op peil houden van de sociale woningvoorraad en het verhogen van het aanbod van middenhuurwoningen.
●
Ruimte bieden aan nieuwe woon- en verblijfsvormen voor starters, internationale kenniswerkers, studenten en ouderen.
●
Doorontwikkelen van een (regionale) samenwerkingstafel met woningcorporaties en marktpartijen voor het realiseren van de bouwopgaven.
●
Mede uitvoeren van het project senioren Wooncoach en daarmee bijdragen aan goed wonen voor senioren, doorstroming op de sociale huurmarkt en signaleren van eenzaamheid en zorgbehoeften.
●
Toezicht houden op bouwen en wonen.
●
Actueel houden van de basisregistratie adressen en gebouwen (BAG).
●
Behandelen van aanvragen omgevingsvergunningen.
●
Aanpassen van de werkprocessen rondom omgevingsvergunningen in lijn met de Omgevingswet.
●
Aansluiten op het landelijk Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO).
Toelichting op activiteiten
In 2021 was er verminderde ambtelijke capaciteit op wonen. De raad is daarover geïnformeerd. Hierdoor konden o.a. de beide opgestarte Flexwonen-trajecten en nieuwe prestatieafspraken met de woningcorporaties niet afgerond worden. Met het Regionale Woonakkoord en de Woonvisie Hilversum zijn in 2021 de belangrijkste kaderstellende visies vastgesteld.
Als mede-uitvoerder van het project senioren Wooncoach droeg de gemeente bij aan de doorstroming op de sociale huurmarkt en het signaleren van eenzaamheid en zorgbehoeften. Door de coronapandemie liepen de huisbezoeken vertraging op. Ook het toezicht op bouwen en wonen, middels huisbezoeken, is vanwege die reden beperkt uitgevoerd. Meldingen zijn wel opgepakt. Het convenant Woonfraude is in 2021 afgesloten. Hiermee is ook invulling gegeven aan de voorbeeldfunctie voor buurtgemeenten.
In 2021 is de Taskforce betaalbare woningbouw opgericht. Dit betreft de samenwerking en afstemming tussen de gemeente en regionale woningcorporaties om de bouwopgave voor betaalbare woningbouw verder te brengen. De Taskforce draagt bij aan de ambitie om samen te werken met lokale marktpartijen. De ambitie om naast de Taskforce, ook via een samenwerkingstafel met regionale woningcorporaties en marktpartijen samen te werken, bleek niet haalbaar. Dit komt door het feit dat de gesprekspartners te wisselend zijn: er is een groot aantal kleinere ontwikkelaars en de samenstelling van de marktpartijen wisselt. De gemeente is wel in goed overleg met woningcorporaties binnen Hilversum (de Taskforce betaalbare woningbouw).
In 2021 is opnieuw sprake van een toename van het aantal aanvragen voor omgevingsvergunningen (44% stijging ten opzichte van 2019) en adviezen. Ook de doorloop van aanvragen uit 2020 naar 2021 (aanvraag ingediend in 2020 en afgehandeld naar 2021) is groot. De oorzaak ligt in de toename van een aantal initiatieven en de complexiteit van de plannen. Ook ten tijde van de coronacrisis is het niveau van de dienstverlening op peil gebleven.
De voorbereidingen voor de Omgevingswet en het digitaal stelsel zijn op koers en de verwachting is nu om in maart live te gaan. De vertraging in aansluiting bij het Digitaal Stelsel Omgevingswet komt door problemen met de automatisering bij het Rijk.
Financiële analyse
Bedragen x € 1.000 (- = voordeel, zonder teken = nadeel)
Lasten
Baten
Saldo
Begroting na wijziging
4.135
-3.274
861
Realisatie
5.001
-3.333
1.668
Verschil (realisatie t.o.v. gewijzigde begroting)
867
-59
807
Met RIB 2021-84 heeft het college de raad geïnformeerd over de toename van aanvragen voor omgevingsvergunningen over de verwachte meeropbrengst van € 1.000.000. In Turap II is abusievelijk de begroting alleen aangepast voor extra baten voor € 560.000. De realisatie van de extra capaciteit voor de afhandeling wijkt daarom nadelig met € 450.000 af van de begroting.
De verwachte extra inkomsten van de omgevingsvergunningen blijven achter ten opzichte van de RIB 2021-84. Reden hiervan is dat aanvragen van een paar grote bouwprojecten, waaronder het Carolahuis, in 2022 zullen worden afgewikkeld
Als gevolg van de vertraging van de omgevingswet is de bezuiniging ‘welstandvrij’ van € 150.000 niet gerealiseerd. Daarnaast zijn de lasten voor het publiceren van de vergunningen hoger dan begoot (€60.000). Voor 2021 resulteert dit een totaal nadeel van € 210.000.
Door de gestegen bouw- en vernieuwingsactiviteiten en toegenomen complexiteit van de plannen waren de kosten voor de Commissie inclusief specialistische kennis en advisering voor 2021 te laag geraamd(€ 115.000). In de begroting 2022 is dit gerepareerd.
Als gevolg van vertragingen bij de uitvoering van de woonvisie en het maken van prestatieafspraken met de woningcorporaties is het beschikbare budget niet geheel uitgegeven. Om de prestatieafspraken en de woonvisie te realiseren wordt de raad voorgesteld om het resterende budget van € 65.000 over te hevelen naar 2022.
- Begraafplaatsen en crematoriaActiviteiten & Financiën Begraafplaatsen en crematoria
1.1.3. Begraafplaatsen en crematorium
De verbonden partij Uitvaartstichting Hilversum exploiteert alle gemeentelijke begraafplaatsen en het crematorium in Hilversum. De gemeente stuurt op een hoog kwaliteitsniveau van het begraven en cremeren, het betaalbaar houden van de begraaf- en crematietarieven en het behoud van de monumentale uitstraling van de begraafplaatsen. Sturingsmogelijkheid heeft de gemeente via de Raad van Toezicht en de begroting en jaarrekening van de Uitvaartstichting.
Activiteiten
●
Onderhouden van de gebouwen op de begraafplaatsen volgens de meerjarenonderhoudsplanning.
●
Uitvoeren van de renovatie aula Bosdrift voor de huisvesting van de Uitvaartstichting.
Toelichting op activiteiten
Het gebouw de Aula aan de Bosdrift is 2021 van binnen gerenoveerd en door de Uitvaartstichting in gebruik genomen.
Financiële analyse
Bedragen x € 1.000 (- = voordeel, zonder teken = nadeel)
Lasten
Baten
Saldo
Begroting na wijziging
665
-535
130
Realisatie
676
-398
278
Verschil (realisatie t.o.v. gewijzigde begroting)
11
137
148
Uitvaart Stichting Hilversum betaalt een vergoeding aan de gemeente voor gedetacheerd personeel. Er is aan € 100.000 minder inkomsten gegenereerd door ziekteverzuim en uitstroom van personeel.